TAM ENDOSKOPİK BEL FITIĞI AMELİYATI
Erişkinlerin %80’i hayatlarının bir döneminde en az bir kez bel bölgesindeki ağrıdan yakınmaktadır. Toplumda işgücü kaybına yol açan hastalıkların başında bel fıtığı gelmektedir. Obezite, hareketsizlik, sigara içme, günlük yaşamda omurga fizyolojisine uygun hareket etmemek, meslekle ilgili olan faktörler bel fıtığı için risk faktörleridir.
Bel ağrılarının ancak %3’ü ameliyat edilmesi gerekli bel fıtıklarından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle hekim muayenesi ve yapılacak incelemelerin sonuçlarına göre ilk önerilen yatak istirahati, ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçların kullanılmasıdır. Alınan bu önlemlere karşın ağrı ve bacaklarda uyuşukluk ve kas güçsüzlükleri geçmezse çözüm ameliyattır.
AMELİYAT TEKNİKLERİ NELERDİR?
Günümüzde cerrahi yöntemler iki şekilde yapılmaktadır. Posterior açık sistem ve perkütan adı verilen ciltten yapılan yöntem. Mikroskobik mikro cerrahi şu ana kadar bu işin altın standardıydı. Açık mikro diskektomi 20. yüzyılın başlarında kullanılmaya başlanmıştır. 1970’lerin sonuna doğru mikroskoptan yararlanılmasıyla beraber, günümüzde endoskopiyle yaşanan heyecanın aynısı mikroskobik disk cerrahisi başladığı zaman da yaşanmıştı. Omurganın stabilizasyonu dediğimiz hareket kabiliyetinin sabitliğini bozmadan bu işi yapmak çok önemliydi. Mikroskobik mikrocerrahi sistem, şu an endoskopik yöntemle kıyasladığınız zaman invaziv bir yöntemdir. Endoskopik disk cerrahisinin yeni ALTIN STANDART olduğu kabul edilmelidir.
TAM ENDOSKOPİK BEL FITIĞI AMELİYATI NE DEMEKTİR ?
Halk arasında kapalı bel fıtığı ameliyatı olarak da bilinen endoskopik yöntem temel olarak ikiye ayrılmaktadır. Endoskop yardımlı sistemler ve tam endoskopik yöntem. Endoskop yardımlı temel olarak sistemler mikrodiskektomi ile aynı yöntemlerdir. Faklı olarak mikroskop yerine endoskop ( Kamera ) kullanılır.
Tam endoskopik yöntem ise bel fıtığı bölgesine kamera sitemi ile ulaşılmasını ve müdahale edilmesini sağlar. Bu yöntemde genişliği yaklaşık 0,8 cm olan endoskop sistemleri kullanılır.
. . .
HANGİ HASTALARA UYGULANABİLİR ?
Tam endoskopik disk ameliyatı, bel fıtığı nedeniyle ameliyat olması gereken tüm hastalara uygulanabilir.
( AMELİYAT ÖNCESİ ) ( AMELİYAT SONRASI )
AVANTAJLARI NELERDİR?
- Küçük insizyon.
- Daha az doku travması ve kan kaybı,
- Ameliyat sahasında yapışıklık olmaması
- Obez hastalarda cerrahi yaklaşım kolaylığı
- Ameliyat sonrası ağrı kesici tedavi kullanım ihtiyacının azalması ve daha kısa iyileşme süreci.
- Kan sulandırıcı hastalarda ilaç kesilmeden yapılabilmesi
- Çok daha erken normal hayata dönebilir.
- Cilt enfeksiyonu yok denecek kadar azdır.
- Ertesi gün banyo yapabilir.
- Yine dura yaralanma ihtimali klasik ameliyatlarda olduğu kadar varsa da (%0.3 – %13), çevre anatomik yapıların korunmuş olması nedeniyle bu yaralanmanın ciddi bir beyin omurilik sıvısı fistülüne dönüşme ihtimali yok denecek kadar azdır.
DEZAVANTAJLARI NELERDİR ?
Deneyimli ve gerekli eğitimlerden geçmiş cerrahlar ve bu konuda yeterli donanıma ve cerrahi ekibe sahip merkezler tarafından yapılabilmesi en büyük dezavantajıdır. Ameliyat için yüksek teknoloji gerektiren maliyeti yüksek ekipmanların kullanılması gereklidir.
TAM ENDOSKPİK DİSK CERRAHİSİNDE TEKNİKLER
Temel olarak 2 tip cerrahi teknik vardır. Hangi yöntemin seçileceği hastanın anatomik yapısı ve fıtığın omurga kanalı içerisindeki yerine göre belirlenir.
1-) Belin yan tarafından girilerek yapılan yöntem ( Transforaminal ) 2-) Belin ortasından girilerek yapılan yöntem ( İnterlaminar )
HANGİ TİP ANESTEZİ KULANILIR ?
Merkezimizde genel anestezi tercih ediyoruz. Ancak genel anestezi alması riskli hastalarda transforaminal yöntem lokal anesteziyle de uygulanabilmektedir.
HASTANEDE YATIŞ SÜRESİ NE KADARDIR ?
Genel anestezi aldığı için bir gündür. Ama sabah erken yapılan hastalar akşama doğru çıkabilir.
TAM ENDOSKOPİK BEL FITIĞI AMELİYATINDAN SONRA FITIĞIN TEKRARLAMA ŞANSI VAR MIDIR?
Tüm dünyada yapılan bilimsel çalışmalara göre tekrarlama oranı % 5 civarındadır. Bu oran bizim kendi serimizde binde sekiz oranındadır. Ancak tam endoskopik yöntemle ameliyat edilen hastalarda fıtığın tekrarlaması durumunda diğer yöntemlerdeki gibi yapışıklık olmayacağından 2. ameliyat daha kolay ve az komplikasyonla yapılabilmektedir.
DAHA ÖNCE DİĞER YÖNTEMLERLE AMELİYAT EDİLMİŞ HASTALARDA DA UYGULANABİLİR Mİ ?
Güvenle uygulanabilmektedir. Ancak bu tür ameliyatlar Tam endoskopik cerrahi konusunda deneyimli cerrahlar tarafından yapılmalıdır.
( Sol L5-S1 mikroskobik mikrocerrahi diskektomi ameliyatı olmuş fakat nüks (tekrar) etmiş hastanın Mrg görüntüsü )
(Daha önce sol L5-S1 mikroskopik mikrocerrahi ameliyatı yapılmış hastanın endoskopik ameliyat görüntüsü)
BEL FITIĞINA EŞLİK EDEN KANAL DARALMASI DURUMUNDA DA UYGULANABİLİR Mİ ?
Bu konuda deneyimli cerrahlar tarafından kanal daralması gibi eşlik eden durumlarda da özel aletleri sayesinde güvenle uygulanabilir. Merkezimizde omurga kanal darlığı ameliyatlarını da “Tam Endoskopik” yöntem ile yapmaktayız. Dar kanal ameliyatı için geliştirilmiş endoskop sistemi Dünyada çok az yerde mevcuttur. Ülkemizde ise sadece hastanemizde bu sistem var ve başarıyla uygulanıyor.
TAM ENDOSKOPİK BEL FITIĞI AMELİYATI BİLGİLENDİRME
“Bel fıtığı TAM ENDOSKOPİK (kapalı) DİSK AMELİYATI ile kâbus olmaktan çıkmıştır.”
- Ameliyat genel anestezi altında yapılmaktadır.
- Hastamızın mahremiyeti en üst düzeyde korunmaktadır.
- Genel anestezi altında olduğundan yatış süresi bir gecedir.
- Ameliyata gelmeden önce 6 saat açlık gerekmektedir.
- Hastamızın kullandığı şeker ve tansiyon ilaçlarını, kan sulandırıcı ilaçlarını kullanması gerekir. Kesmeye gerek yoktur.
- Ameliyata gelmeden önce kişisel temizlik yapılması önerilir.
- Kabızlık var ise çözülmelidir.
- Ameliyata gelirken mevcut MRG ve diğer görüntüleri (CD) getirilmelidir.
- İstenir ise bir kişi refakatçi olarak eşlik edebilir.
- Kadınların özel günlerinde ameliyat olmasında herhangi bir sakınca yoktur.
- Uzun sakal ve bıyık kesimine gerek yoktur.
- Ameliyat öncesi emboliden koruma amaçlı bir günlük varis çorabı giydirilir.
- Hastalarımızın ameliyathane korkusunu gidermek için sakinleştirici yapılır.
- Hastamız yatağına gelinceye kadar herhangi bir ağrı duymayacağı gibi bir şey hatırlamayacaktır.
AMELİYATHANEYE GİRİŞ VE YATIŞ SÜRESİ
- Ameliyathane girişinde ekibimiz tarafından hastamız karşılanacaktır.
- Ameliyat yüzüstü (prone) pozisyonunda yapılır.
- Bir santimetreden daha küçük bir giriş yerinden tam endoskopik olarak yapılır.
- Ameliyat süresi yaklaşık 30 dakika ile 1 saat arasında değişmektedir.
- Ameliyat sonrası hastamızı uyandırma ve dinlendirme odasında bir müddet tuttuktan sonra genel durumu toparlayınca ve kendine gelince servis yatağına alınır.
- Ameliyat sonrası herhangi bir ağrı hissedilmediği gibi konforlu bir şekilde yaklaşık 3 saat sonra sıvı gıda verilip korse ile birlikte yürütürüz.
- Devamında hastamız istediği zaman kalkıp yürüyebilir.
- Sürekli deneyimli ekibimiz tarafından kontrolleri yapılıp ihtiyaçları giderilir.
- Dini vecibelerini yerine getirmeleri için her türlü yardım yapılır.
- Yemeklerini oturarak rahatlıkla yiyebilir.
- Varis çorapları çıkartılır.
- Ertesi gün pansumanı yapılıp kendisi ile ameliyat sonrası yapılması gerekenler ayrıntılı bir şekilde anlatılır. Hastamızın merak ettiği tüm sorular cevaplanır.
AMELİYAT SONRASI DÖNEM
- Ameliyattan sonra ağrı kesici ihtiyacı yok denecek kadar azdır.
- Bu dönemde yapacağımız öneriler hastamızı koruma amaçlıdır.
- İlk yirmi gün dik bir şekilde ve öne eğilmeden oturabilir, oturma süresi 15-20 dakikayı geçmemelidir.
- Yürümek serbesttir.
- Kabızlıktan kesinlikle kaçınılmalıdır. Öksürürken ve hapşururken kendini sıkmaması yani karın basıncını arttıracak birşey yapmaması gerekir.
- Hastamızın seyahat etmesinde herhangi bir sakınca yoktur (uçak,taksi vb.).
- Zorunlu bir ihtiyaçtan dolayı 48 saat sonra duş almasında herhangi bir sakınca yoktur (pansuman yapmak kaydı ile).
- Normal şartlarda beş günde bir pansuman yapılır.
- Lumbosakral korse bir ay kullanılması önerilir.
- Korseyi oturarak takıp, oturarak çıkarılmalıdır. Yatarken korse takmaya gerek yoktur.
- Yatış pozisyonunda istediği pozisyonu kullanabilir. Yalnız tam sağa veya tam sola kıvrılmadan yatmalıdır, sırt üstü yatarken bacaklarını karnına doğru toplayabilir.
- Sert ortopedik yatakta yatması önerilir.
- İlk 20 gün namazlarını oturarak, öne eğilmeden kılabilir.
- Bir haftalık cinsel perhiz yeterlidir.
- Soğuktan ve cereyana kalmaktan sakınmalıdır.
- Yukarı doğru asılmayı gerektirecek perde asma gibi hareketlerden kaçınmalıdır. Kıvrılma hareketleri yapılmamalıdır.
- Eğer ev hanımı ise yaklaşık olarak beşinci günde kendini fazla yormadan evinin ihtiyaçlarını rahatlıkla karşılayabilir.
- Hastanın mesleğine göre kendisi ile görüşülüp gerekli öneriler yapılarak bir hafta ile üç hafta arasında işe başlayabilir.
- Eğer hastamızın işi oturarak ise bir hafta sonra işe başlayabilir. Ancak ara sıra ayağa kalkıp yürümelidir.
- Zorunlu olmadığı müddetçe ilk bir hafta araba kullanmamalıdır.
- 10-15 gün sonra kontrole gelmeli ve dikişi alınmalıdır.
AMELİYAT SONRASI DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN GENEL KURALLAR
- Ayakta durma: Kendinizi aktif olarak dik postürde tutmaya gayret edin. Eğer uzun süre ayakta durmanız gerekiyorsa, bir ayağınızın altına yükseklik koyarak destekleyin ve ayaklarınız arasında ağırlık aktarımı yapın. Öne eğik durmayın.
- Oturma: Oturma sırasında sırtınız arkadaki desteğe yaslansın. Belinizi de küçük bir yastıkla destekleyin. Kalçanızı kaydırarak oturmayın, kollarınızı da sandalye-koltuk kolçaklarına koyarak destekleyin.
- Masada oturma: Masaya yakın oturun, öne doğru eğilmeyi önlemek için masa 15 derece eğimli olmalıdır. Bilgisayar ekranı tam karşınızda olmalı, başınız öne eğik ya da yukarı bakar pozisyonda olmamalıdır. 30-45 dakika aralıklarla mola verebilir, 5 dakikalık germe egzersizleri yapabilirsiniz.
- Otomobilde oturma: Direksiyona yakın, sırtınız koltuğa tam temas edecek şekilde dik olarak oturun. Pedalları bacaklarınız gevşek bir şekilde uzatarak kullanın. Bozuk yollara girmekten, ani kalkış ve duruşlardan sakının. Direksiyona eğilerek oturmayın.
- Koltuktan kalkma: Gövdenizin üst bölümünü dik tutarak öne alın, ellerinizin yardımıyla ayağa kalkın.
- Yatış biçimleri: Orta sertlikteki yataklarda yatın. Sırt üstü; kalça ve dizlerinizi bükerek ya da daha doğru bir pozisyon olan yan bir şekilde, bacaklarınızı göğsünüze doğru hafifçe çekerek ve arasına yastık koyarak yatmaya gayret edin.
- Yataktan kalkma ve yatağa yatma: Bacaklarınızı birleştirerek bükün. Baş, omuz ve dizlerinizi aynı anda kalkacağınız tarafa doğru çevirerek yatağın kenarına getirin ve kollarınızın yardımıyla oturma durumuna eğilin. Yatarken bunların tersini yapın.
- Eşyaları kaldırma: Yerden bir şey kaldırırken öne doğru eğilmeden, sırtınızı düz tutarak kalça ve dizlerinizi bükün, kaldıracağınız eşyayı iyice kendinize yaklaştırdıktan sonra doğrulun.
- Ağır yük taşıma: Tek tarafınızla taşımayıp, ağırlığı iki tarafa eşit olarak bölün. Ağır yükleri uzun süre taşımaktan kaçının.
- Yürüme: Her gün tempolu 20-30 dakika yürümek oldukça iyi bir egzersizdir. Yürüme dik konumda ve sabit hızla olmalı, koşulmamalıdır. Tabanı elastik ayakkabılar giyilmelidir. Belinizde ya da dizinizde ağrı olması durumunda yürümeye son vermeli ve dinlenilmelidir.
- Yüzme: Bedeni fazla zorlamadan, özellikle sırtüstü yüzülmeli ve dalma, takla atma gibi hareketlerden sakınılmalıdır