VERTEBROPLASTİ VE KİFOPLASTİ
Vertebroplasti ve kifoplasti vertebra korpusunu kuvvetlendirme amacıyla perkütan ve açık cerrahiye oranla oldukça daha az invazif tekniklerdir. Bu iki tekniğin en yaygın kullanım endikasyonu osteoporotik vertebra kırıklarıdır. Osteoporotik vertebra çökmelerine ek olarak vertebroplasti ve kifoplasti teknikleri travmatik kompresyon kırıklarında, vertebra hemanjiomlarında, multipl myelom gibi osteoblastik olmayan vertebra tümörlerirnde ve osteolitik metastazlarda endikedir. Dolayısıyla vertebroplasti ve kifoplasti özellikle osteoporotik vertebra kırıklarında, travmatik kırıklarda,hemanjiomlarda,multipl myelom gibi osteoblastik olmayan vertebra tümörlerinde ve osteolitik metastazlarda ağrının giderilmesi,vertebranın kuvvetlendirilmesi ve vertebral biyopsi alınması amaçlarıyla kullanılan perkutan, oldukça non-invasiv ve komplikasyonları az tekniklerdir.
Vertebral osteoporozun sekonder nedenleri arasında oral glukokortikosteroid kullanımı, erken menapoz, kontrol dışı ağırlık kaybı ve malnütrüsyon sayılabilir.
Verebrada oluşan kırıklar zaman içerisinde omurgada şekil bozukluğuna neden olur. Hastalarda kifoz oluşur. Şiddetli ağrılar nedeniyle günlük aktivitelerini yapamazlar. Özellikle de yaşlı hastalar olduklarından beraberinde sistemik başka hastalıklar da olacağından ardısıra problemler yaşarlar.
Perkutan teknikler sayesinde vertebra kırığı olan kişilerin uzun süre yatak istirahati yapmaları ve korse kullanmaları, aneljezik ilaçlar almaları önlenmiş olur. Uzun süreli yatmaya bağlı gelişebilecek pnömoni, renal taş oluşumu ve tromboembolik olaylar riskleri azaltılmış olur.
KİFOPLASTİ
Radyolojik olarak en önemli endikasyon çöken vertebrada manyetik rezonans görüntülemede ödem görülmesidir. Kifoplasti osteoporotik vertebral çökmeye bağlı ağrının akut olduğu dönemde çok etkilidir. Ağrının giderilmesi endikasyonu ile en fazla 6 haftaya kadar yapılır. Kifoplasti lumbal ve alt torakal bölgeye güvenli şekilde uygulanabilir, orta torakal bölgede dikkatli olunmalıdır.
Kifoplasti rutinde transpediküler yolla yapılır, ancak özellikle orta torakal segmentdeki girişimler ekstrapediküler olarak yapılabilir. Kifoplasti tekniğinin vertebroplastiye göre önemli bir farkı ve bu farkın getirdiği avantajı transpediküler kılavuz içinden geçirilen balonlar aracılığıyla sement verilecek volümün belirlenmesi ve çöken vertebra cismine tekrar yükseklik kazandırılmasıdır.
Sementin verileceği volüm belirlendiği için sement kaçağı riskide minimuma indirilmiş olur. Yapılış tekniği lokal veya genel anestezi altında olabilir. Balonların şişirilmesiyle elde olunan redüksiyon ve vertebradaki yükseklik artışından sonra her biri 1.5 cc. olan kanüllerle sement enjekte edilir. Kırıklarda vertebra yüksekliğinin her zaman istenilen oranda artırılamadığı bir gerçektir. Hastalar işlem sonrası 3-4 saat sonra korse ile kaldırılır. Eğer genel anestezi altında yapılmış ise bir gece misafir edilir. Ayrıca vertebral biyopsi alınması gibi özellikleri vardır.
VERTEBROPLASTİ
Kit halinde olan ve özel biopsi iğnesi ile transpediküler yolla skopi altında vertebra cisminin yarısına kadar ilerletilip intraosseöz venografi yapılır. Bu işlemle iğnenin bir damarla ilişkisinin varlığı kontrol edilmiş olur. İşlem iki yanlı olarak yapılabilir. Vertebroplasti tekniği ile osteoporotik vertebral kırık ağrısının giderilmesi termal, mekanik veya kimyasal nedenlerle olmaktadır. Bu mekanizmalar arasında en etkin yolun mekanik stabilizasyon olduğu düşünülmektedir. Vertebroplastiye bağlı gelişecek komplikasyonların en sık görüleni sementin vertebra dışına kaçmasıdır. O yüzden tecrübeli ellerde yapılması gerekir.
